Het indrukwekkende openluchttheater leunt tegen een kunstmatig opgeworpen berg. Om de berg zo hoog te krijgen als hij nu is, was veel zand nodig. Soberheid was troef in de naoorlogse wederopbouw. Men was zuinig met wat men had en niets werd verspild. Daarom werd zand gebruikt dat ergens anders op het terrein werd afgegraven. Dit is het principe van de ‘gesloten grondbalans’. Zo ontstonden de grachten, de verlaagde tennisbanen, het zwembad en de theaterbak. Tevens kwam ook een derde van de zitplaatsen onder het maaiveld te liggen.
Het hoogteverschil is vormgegeven door een helling, trap of natuurstenen muur. De gesloten grondbalans bepaalt in hoge mate het unieke profiel van de Lichtenberg. Zelfs de verdiepte tennisbanen worden hierdoor zo bijzonder.
Binnen de muren van het theater lijkt het verschil in hoogte groter dan erbuiten. De eenvoudige verklaring hiervoor is, dat er binnen het theater een groot gedeelte verdiept ligt. De voorste tribunes en het toneel liggen onder het maaiveld. Berg + kuil = dubbel hoogteverschil! Dat verklaart het wow-effect als je door de poort naar binnenstapt!
Toch brengt het hoogteverschil ook risico’s met zich mee. De theaterberg is ‘geroerde’ zandgrond die de neiging heeft af te schuiven als de helling te steil is. Uit overlevering weten we dat architect Weegels hier tijdens bouwvergaderingen al op gewezen heeft. Helaas heeft dat niet tot de nodige aanpassingen geleid. Wel werd de toen al aanwezige scheurvorming gemonitord. Er werd een verbinding aangebracht tussen twee funderingen om de muren bij elkaar te houden. Na 65 jaar verval is de scheurvorming in de muren toch aanzienlijk geworden.
Constructeurs en geologen hebben onlangs geadviseerd alsnog de helling van de berg af te zwakken. In de cascorestauratie worden betonnen keerelementen aan de voet van de berg aangebracht, waardoor de helling kan afnemen. Het gevolg is wel dat de bomen, vooral aan de voet van de berg, met hun wortels dieper in de grond komen. Intussen heeft onderzoek aangetoond dat verschillende bomen in slechte staat zijn. Ze ondermijnen de muren, vallen om bij storm en zijn een gevaar voor de veiligheid tijdens de werkzaamheden. In onderling overleg is er een plan opgesteld voor nieuwe beplanting. We houden jullie op de hoogte!